به گزارش ایسنا، از جمله معضلاتی که کارخانجات تولید روغن خوراکی با آن روبرو هستند، ضایعات حاصل از روغن‌کشی و تصفیه روغن است. این درحالی است که در صورت بازیافت این ضایعات، علاوه بر صرفه اقتصادی، امکان استفاده آن در بخش‌های دیگر صنعت وجود دارد.

استفاده بهینه از ضایعات حاصل از دانه‌های حاوی روغن نباتی نظیر کلزا، سویا، آفتاب‌گردان، تخم پنبه و... مسئله‌ای است که امروزه در اکثر کشورهای پیشرفته و بخصوص نزد محققان حائز اهمیت قرار گرفته است.

در این راستا، فاطمه کنعانی دانشجوی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی با توجه به اهمیت استحصال مواد قابل استفاده ضایعات حاصل از روغنگیری در کارخانجات تولید روغن، در قالب پایان‌نامه خود به شناسایی و بررسی ترکیبات موجود در ضایعات روغن پرداخته است.

این محقق واحد علوم و تحقیقات با بیان اینکه تا کنون در ایران راهکاری برای استحصال ضایعات روغن کارخانجات تولید روغن نباتی ارائه نشده است، گفت: یکی از راه‌های کاهش هزینه کارخانجات تولید روغن نباتی، بازیافت ضایعات تولیدی در این کارخانجات جهت فروش به دیگر بخش‌های صنعت است. در صورت بازیافت مناسب می‌توان از ضایعات روغن نباتی در صنایع آرایشی و بهداشتی، صنایع غذایی، تولید کنجاله دام و طیور و... بهره برد.

وی با اشاره به عدم موفقیت آزمایش‌ها و اقدامات صورت گرفته در کشور برای بازیافت ضایعات کارخانجات تولیدی روغن، افزود: از آنجایی که نمونه مورد آزمایش در این تحقیق نامشخص بود، در ابتدای امر جهت شناسایی اسیدهای چرب و تعیین کمیت آن‌ها، پس از آماده‌سازی نمونه به صورت مشتق متیل استر اسید چرب، از روش کروماتوگرافی گازی (GC) و از دستگاه گاز کروماتوگراف اقدام به شناسایی نوع ضایعات شد که نتایج حاصل نشان داد این ضایعات حاصل از دانه‌های تخم پنبه است.

کنعانی ادامه داد: پس از شناسایی نوع ضایعات با روش‌هایی نظیر رنگبری و هیدروژناسیون نمونه، میزان اسیدیته، پراکسید، نقطه ذوب، ضریب شکست، اندیس یدی، اندیس صابون، مقدار صابون، فسفر و رنگ اسیدهای چرب ضایعات طی سه مرحله قبل، بعد از رنگبری و همچنین بعد از هیدروژنه کردن اندازه‌گیری شد.

وی خاطرنشان کرد: در نهایت پس از مراحل مختلف آزمایش و رنگبری و هیدروژناسیون، توانستیم ضایعات حاصل از روغن تخم پنبه را برای استفاده در صنایع مختلف قابل استفاده کنیم.

بر اساس اعلام روابط عمومی واحد علوم و تحقیقات، این تحقیق در قالب پایان‌نامه فاطمه کنعانی دانشجوی رشته علوم و مهندسی صنایع غذایی گرایش فناوری مواد غذایی مقطع کارشناسی ارشد واحد علوم و تحقیقات با عنوان «شناسایی ترکیبات موجود در ضایعات خط تصفیه روغن و بررسی امکان هیدروژنه کردن آن» به راهنمایی دکتر مهرداد قوامی و دکتر مریم قراچورلو انجام شده است.