اسید اوریک ترکیب آلی از عناصر کربن، اکسیژن، نیتروژن و هیدروژن به فرمول شیمیایی C۵H۴N۴O۳ می‌باشد. اسید اوریک یک فرآورده ی زائد حاصل از سوخت و ساز موادی به نام پورین‌ ها در مواد غذایی است. بیشتر اسید اوریک ساخته شده به وسیله ی بدن در خون حل می ‌شود و از طریق کلیه به درون ادرار دفع می ‌شود.اما گاهی بدن شما یا اسید اوریک زیادی تولید می‌‌ کند یا مقدار کمی از آن را دفع می‌ کند.

 چرا اسیداوریک بالا می‌رود؟‌

اسیداوریک حاصل متابولیسم سلولی و در واقع متابولیسم پورین‌هاست؛ پورین‌ها گروهی از مواد است که در غذاهای حیوانی مانند گوشت قرمز و همچنین حبوبات وجود دارد. به همین دلیل، سطح اسید‌اوریک در افرادی که رژیم غذایی گیاهی دارند، پایین است. نداشتن رژیم غذایی مناسب و به دنبال آن چاقی، بی‌تحرکی و ابتلا به سندرم متابولیک یعنی بالا بودن قند، چربی و فشار خون می‌تواند از عوامل بالا رفتن اسیداوریک خون محسوب شود.

 بیشتر اسید اوریک ساخته شده بوسیله بدن در خون حل می‌شود و از طریق کلیه به درون ادرار دفع می‌کند. اما گاهی بدن شما یا اسید اوریک زیادی تولید می‌‌کند یا مقدار کمی از آن را دفع می‌کند. مصرف الکل و غذاهایی که حاوی مقدار زیادی پورین است و غذاهایی چون گوشت قرمز، ماهی، میگو، احشای داخلی نظیر کله پاچه، مغز، جگر، دنبلان، تخم ماکیان و نیز غذاهایی که سطح متوسطی از پورین دارند مثل مارچوبه، گل کلم، اسفناج، ریواس، لوبیاها، قارچ و عدس، سطح اسید اوریک را بشدت بالا می برند.

 بالا بودن اسید اوریک خون(هیپراوریسمی) در ابتدا ممکن است علائمی نداشته باشد. اما در صورت عدم درمان می تواند به این عوارض منجر شود:

نقرس

سنگ های اسید اوریکی در مجاری ادراری

رسوبات اسیداوریکی در کلیه ها

رسوبات اسید اوریکی در بافت های نرم

اسیداوریک حاصل متابولیسم سلولی و در واقع متابولیسم پورین‌هاست

 تشخیص افزایش اوره در خون : 

آزمایش و معاینه مفصل

آزمایش مایع مفصلی

سنجش مقدار اسید اوریک خون

رادیوگرافی مفصل (که ممکن است نرمال باشد)

در صورت لزوم بیوپسی از مفصل

 پیشگیری از افزایش سطح اسید اوریک :

کنترل کردن وزن بدن و کاهش وزن به آرامی.

مصرف روزانه میوه های تازه، سبزی، محصولات سبوس دار و حبوبات .

مصرف روزانه لبنیات کم چرب.

توجه کردن به پورین موجود در مواد غذایی.

اجتناب از خوردن احشا و ماهی های کنسرو مانند ساردین در روغن.

مصرف نکردن بیش از 100 گرم گوشت، سوسیس، ماهی و مرغ در روز .

مصرف نکردن مشروبات الکلی.

خوردن مواد غذایی کم چرب.

نوشیدن روزانه مایعات کم کالری مانند آب، چای و آب میوه طبیعی.

 درمان‌ برای کاهش‌دادن میزان اسید اوریک خون : 

اسید اوریک بالا در بسیاری از افراد ایجاد علامت نمی کند، یعنی با وجود آن که میزان اسید اوریک در آزمایش خون، کمی بالاتر از حد طبیعی دیده می شود، اما در شخص، نشانه ها و عوارض اسید اوریک بالا یعنی عوارض کلیوی یا مفصلی را نشان نمی دهد. در چنین شرایطی نیاز به اقدامات درمانی ویژه ای وجود ندارد و فقط با گرفتن رژیم غذایی نه چندان سخت، سطح اسیداوریک کاهش می یابد.

 شما نیز با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی خود می‌توانید اسید اوریک خون را کاهش دهید.

* کاهش دادن وزن تا حد طبیعی

* اجتناب از مصرف غذاهای حاوی مقادیر زیاد پورین مثل انواع گوشت‌ها

* قطع مصرف داروهایی که ممکن است اسید اوریک خون را بالا ببرند تحت نظر پزشک

 پزشک شما به خصوص در صورتی که با این اقدامات اسید اوریک خون کاهش نیابد، ممکن است با انجام برخی از آزمون‌های تشخیصی به دنبال بیماری‌هایی بگردد که زمینه‌ساز بالابودن اسید اوریک هستند. در ادامه ممکن است پزشک داروهایی برای کاهش اسید اوریک تجویز کند.

اسید اوریک بالا در بسیاری از افراد ایجاد علامت نمی کند

درمان های خانگی کاهش اسید اوریک خون :

کنگر فرنگی: سرشار از مواد معدنی، ویتامین ها و آنتی اکسیدان ها و همچنین فیبر و پروتئین است. کنگر فرنگی خاصیت دیورتیک دارد و به همین دلیل سبب دفع اسید اوریک و سایر سموم از طریق ادرار می شود.

 عسل و لیموترش: اکثر مردم تصور می کنند که لیموترش به دلیل طعمی که دارد بسیار اسیدی است. اما با اطلاعاتی که ما در اختیارتان قرار خواهیم داد متعجب خواهید شد. عسل هم به دلیل اینکه pH منفی دارد یکی از مواد غذایی مفید برای مقابله با اسیداوریک محسوب می شود. زمانی که این مواد غذایی وارد بدن می شوند محیطی آلکانی خوبی مهیا می کنند که بدن بتواند پورین را در آرامش کامل دفع کند. برای بهره مندی بیشتر از ترکیب عسل و لیموترش پیشنهاد می شود که جوشانده ای با این دو ماده غذایی مفید تهیه کرده و در طول روز میل کنید. شما به یک لیتر آب، یک عدد لیموترش و 3 قاشق غذاخوری عسل نیاز دارید. آب را داغ کنید و یک عدد لیموترش را با پوست داخل آن بیندازید. صبر کنید تا آب مجدداً به جوش بیاید و 20 دقیقه به آرامی بجوشد. در نهایت ترکیب را صاف کرده و 3 قاشق عسل به آن اضافه کنید. یک فنجان از جوشانده تان را صبح به صورت ناشتا میل کنید. بهتر است آن را به صورت ولرم میل کنید. سپس یک فنجان دیگر حدود 15 دقیقه بعد از ناهارتان بنوشید. یک فنجان دیگر نیز بعد از ظهر و آخرین فنجان را نیم ساعت بعد از شام میل کنید. شما با همین روش ساده می توانید میزان اسیداوریک تان را به صورت طبیعی کاهش دهید.

 آب: نوشیدن آب به مقدار ۲ تا ۴ لیتر (۸ تا ۱۶ لیوان) در روز، باعث می شود اسید اوریک بیشتری از کلیه ها دفع شود. (حتما ۱ لیوان آب، قبل از خواب بنوشید زیرا این کار به کم شدن اسید اوریک کمک می کند.) دقت کنید منظور نوشیدن آب است نه هر نوشیدنی دیگری.

 شیر کم چرب: این نوع شیر سبب کاهش جذب مجدد اسیداوریک و از بین رفتن آن از طریق کلیه ها می شود. نوشیدن ۱ تا ۵ فنجان شیر کم چرب در روز توصیه می شود. شما همچنین می توانید به جای شیر از ماست و سایر محصولات لبنی کم چرب استفاده کنید.

 آب سیب و سرکه سیب : سیب و سرکه سیب حاوی مقدار خوبی از پتاسیم است و می تواند محیط اسیدی و قلیایی بدن را متعادل کند . این خاصیت سیب و سرکه سیب می تواند به کنترل سطح اسید اوریک بدن کمک کند. 

نوشیدن آب به مقدار ۲ تا ۴ لیتر در روز باعث می شود اسید اوریک بیشتری از کلیه ها دفع شود

دم کرده کاکل ذرت و دم گیلاس : دم کرده کاکل ذرت و دم گیلاس است که به عنوان واکس گیلاس در عطاریها به فروش می‌رسد. این ماده را مانند چای دم می‌کنند و مصرف روزانه 4 تا 5 فنجان آن به شدت میزان اسید اوریک خون را پایین می‌آورد.

 موز : موز یکی از میوه های مغذی است که خواص دارویی و درمانی زیادی دارد. یکی از این خواص موز ، کاهش اسید اوریک بدن است. هر موز متوسط حاوی مقدار زیادی کالری، ویتامین B6، ویتامین C، فیبر، کلسیم منیزیم و اسید فولیک است . میزان بالای پتاسیم موجود در موز به حفظ فشار خون و کاهش میزان اسید اوریک بدن کمک می کند.

 مکمل های ویتامین سی: ویتامین سی می تواند به کاهش سطح اسید اوریک در خون کمک کند. بنابراین، درباره مصرف مکمل ویتامین سی با پزشک خودتان مشورت کنید و در صورت امکان، میزان مصرف این مکمل را به ۵۰۰ میلی گرم در روز برسانید.

 چای سیب و لیموترش : بخش اعظم اسید اوریک در جریان هضم غذا زمانی که بدن در حال متابولیز پورین موجود در گوشت یا ماهی است تولید می شود. سیب و لیموترش در روند هضم غذا دخالت کرده و برای کاهش اسیداوریک موثر عمل می کنند. به این صورت که باعث تحریک تولید اسید کلرهیدریک می شوند که برای ایجاد محیطی آلکانی و دفع اسیداوریک موثر است. برای رسیدن به این هدف توصیه می کنیم که هر صبح یک عدد سیب سبز میل کنید.

 اسموتی توت فرنگی و لیمو : برای تهیه این نوشیدنی مفید به 10 عدد توت فرنگی، یک لیوان معادل 200 میلی لیتر آب و آب نصف لیموترش نیاز دارید. روش تهیه آن نیز بسیار ساده است. ابتدا توت فرنگی ها را با دقت و احتیاط شستشو دهید و سپس آن ها را با یک لیوان آب روی حرارت بگذارید. زمانی که توت فرنگی ها کاملاً نرم شدند می توانید زیر شعله را خاموش کنید و آب نصف لیموترش را به آن اضافه کنید. سپس این ترکیب را میکس کنید تا کاملاً یکدست شود. چند قالب یخ به نوشیدنی سالمتان اضافه کنید و بعد از ناهار میل کنید. این کار به هضم غذا و همچنین کاهش اسیداوریک تان کمک زیادی می کند.