دکتر شهريار نفيسی متخصص بيماری‌های مغز و اعصاب و دانشيار دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفتگو با بنیان اظهار داشت: در بیماری های مغز و اعصاب مانند سایر بیماری ها، تخریب سلولی وجود دارد که باعث عوارض و علائمی می شود.

وی درباره میزان اثر بخشی تزریق سلول های بنیادی به بیماران گفت: برای تمام بیماری هایی که درمانی نداشته ایم امیدمان به این است که از جایگزینی سلول ها با سلول بنیادی بتوانیم باعث بهبود عملکرد بیماران شویم.

دکتر نفیسی درخصوص پروژه هایی که هم اکنون با استفاده از Stem Cell در دست مطالعه است بیان داشت: روی بیماری های شایع تر مانند سکته های مغزی، MS، پارکینسون و ALS چندین مطالعه انجام شده که سلول بنیادی به صورت وریدی، داخل نخاعی و داخل بافت نخاع تزریق شده اما این پژوهش ها بسیار اولیه است و آمارهایی که در مطالعات مختلف انجام شده پایلوت بوده و درحد 3 یا 4 یا حداکثر 10 نمونه بوده که ارزیابی آن با توجه به اینکه گروه کنترل هم نداشته اند، خیلی آسان نیست.

دانشیار گروه مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه در همین مطالعات محدود نیز مواردی گزارش شده که بیماری متوقف شده یا اینکه حتی برخی از بیماران بهبود نسبی پیدا کرده اند تصریح کرد: لذا این امید هست که بتوان با کارکردن روی این زمینه برای ALS درمانی پیدا کرد.

وی افزود: حتی در بیماری های اکتسابی مثل بیماری های عضلانی که تخریب عضله پیش آمده، بیماری زمینه ای اولیه را که درمان می کنیم، ممکن است آسیب آن بافت به قدری شدید باشد که نتواند خود را ترمیم کند، لذا به عنوان یک روش جایگزین در کنار درمان های دیگر، از تزریق سلول بنیادی استفاده می کنیم . به این صورت که مکانیزم اولیه ایجاد بیماری را متوقف می کنیم و بعد برای ترمیم بافت عضلانی یا ترمیم بافت عصبی، از تزریق سلول بنیادی استفاده کنیم که این اقدام برای کمک به بیماران بسیار امیدوار کننده است.

دکتر نفیسی درباره خطرات احتمالی استفاده از سلول های بنیادی در این بیماران نیز گفت: مشکلاتی که درباره سلول بینادی همیشه مطرح بوده که ممکن است عوارض نسبی داشته باشد و آیا مناسب هست یا خیر در بیماری های مغز و اعصاب هم صدق می کند. اگر سلول تمایز نیافته را درحالی که قدرت تمایز بسیار بالایی دارد تزریق کنیم این نگرانی وجود دارد که سلول تبدیل به چیزهای دیگر شود مثلا وسط مغز، غضروف بسازد یا وسط عضله تبدیل به استخوان شود که به همین دلیل با احتیاط بیشتری با سلول های بنیادی برخورد می شود.

وی تاکید کرد: اعتقاد بر این است که مطالعات اولیه حیوانی در فاز 1 و2 تکمیل شود تا بعد وارد فاز 3 یعنی مرحله بالینی با گروه کنترل مشخص شویم تا بتوانیم جواب بگیریم.

این متخصص مغز و اعصاب افزود: در حال حاضر در چند بیماری مغز و اعصاب مثل ALS، MS و CP در مراحل اولیه پروژه درمانی هستیم. یعنی تحقیقات میدانی و مطالعات اولیه با تعداد کم نمونه شروع شده و اگر این مرحله نتیجه بخش باشد در مراحل بعدی وارد فازهای بزرگتری خواهیم شد که نتیجه را بتوان دقیق تر ارزیابی کرد.

دکتر نفیسی درباره زمان فراگیر شدن درمان این بیماری ها با سلول های بنیادی اضافه کرد: هیچ مدت زمانی را نمی توان مشخص کرد اما قطعا طی 4 یا 5 سال آینده این امید هست که جواب خوبی برای بیماران داشته باشیم .

وی درباره برخی تبلیغاتی که در خصوص درمان این بیماری ها در سایر کشورها می شود نیز بیان داشت: در زمینه مغز و اعصاب هنوز تاثیر سلول درمانی در هیچ کشوری به طور قطعی اثبات نشده و هر گزارشی که اکنون منتشر می شود مربوط به انجام کارهای تحقیقاتی است که به صورت آزمایشی بر گروهی در حال انجام است.

منبع : پایگاه اطلاع رسانی سلول های بنیادی