در ادبیات فارسی جشن نوروز را به نخستین پادشاهان نسبت می دهند

پیدایش جشن نوروز
در ادبیات فارسی جشن نوروز را مانند بسیاری از آیین های دیگر، رسم ها، فرهنگ ها و تمدن ها به نخستین پادشاهان نسبت می دهند. شاعران و نویسندگان قرن چهارم و پنجم هجری، چون فردوسی، منوچهری، عنصری، بیرونی، طبری، مسعودی، ابن مسکویه، گردیزی و بسیاری دیگر که منبع تاریخی - اسطوره ای آنان بی گمان ادبیات پیش از اسلام بوده، نوروز و برگزاری جشن نوروز را از زمان پادشاهی جمشید می دانند، که تنها به چند نمونه و مورد اشاره می شود:

از آن بر شده   فره بخـت اوی                 جهان انجمن شد بر تخت اوی
مر آن روز را روز نو خواندند                     به جمشیـد بر گـوهر افشاندند
بر آسوده از رنج تن، دل ز کین                      سرسال نو هرمـز فرودین
بر آن تخت بنشست فیروز روز                     به نوروز نو شاه گیتی فروز
می و رود و رامشگران خواستند                بزرگان به شادی بیاراستنـد

محمد بن جریر طبری نوروز را سر آغاز دادگری جمشید دانسته است: « جمشید علما را فرمود که آن روز که من بنشستم به مظالم، شما نزد من باشید تا هر چه در او داد و عدل باشد بنمایید، تا من آن کنم و آن روز که به مظالم [مجلسی که به شکایت مردم در باب ظلمهایی که بدانان شده، رسیدگی می شده] نشست، روز هرمز بود از ماه فروردین؛ پس آن روز رسم کردند.»